AraLin 1 .3:)

Paglalarawan :

ð Ang Pagpapahayag ng mga literal na nakikita sa nilalarawan . Halimbawa sa Tao : Nilalarawan natin ang isang tao base sa kanyang katangian at Pisikal na kaanyuan . Ito ay kaiba sa Pagbibigay Kahulugan sa isang bagay o pangyayari dahil sa pagbibigay ng kahulugan nagbibigay ka o ang nagpapahayag ng mas malalim na ibig sabihin ng isang larawan .

KahaLagahan ng Paglalarawan :

     Napakahalaga na magkaroon tayo ng kasanayan na maglarawan ng isang larawan o pangyayari dahil nakatutulong ito upang mapalawak ang ating kaalaman dahil mas lumalawak an gating IMAHINASYON na nagiging dahilan upang mas lubos pa nating maunawaan ang isang larawan .

Bahagi ng Aralin 1.2 

PAKA: Pang-abay na Pamanahon

        Ang pang-abay na pamanahon ay nag-sasaad kung kailan naganap o magagagnap ang kilos na taglay ng pandiwa.

PAMANAHONG MAY PANANDA                              

       Ginagamit ang mga panandang nang, mula, umpisa at hanggang

Mga Halimbawa:

1. Ipinasya ni Prahnbun na hulihin ang prinsesa nang araw ding iyon.

2. Sa araw naglalaro sa sapa ang Kinaree.

3. Noong gabing iyon, nakita ng mangingisda ang bilog na buwan.

4. Kung araw ng paliligo, inaalis ng mga Kinaree ang kanilang mga pakpak.

5. Hanggang ngayon, isinasalaysay pa rin ng mga Thai ang alamat ni Prinsesa Manorah.

PAMANAHONG WALANG PANANDA

       Kabilang ang kahapon, kanina,

ngayon, mamaya, bukas at sandali sa mga pang-abay na pamanahon na walang pananda.

Mga halimbawa:

1. Ginanap kahapon ang kasal nina

Prisepe Sotun at Prinsesa Manorah.

2. Dadalaw bukas ang hari at reyna sa bagong kasal.

3. Narito ngayon ang mga bisita ng prinsepe at prinsesa.

4. Pupuntahan ni Prahnbun ang ermitanyo mamaya.

5. Hinuli ni Prahnbun ang ermitanyo kanina.

PAMANAHONG NAGSASAAD NG DALAS

       Kabilang dito ang araw-araw, linnggo - linggo, oras-oras, gabi-gabi, taon-taon, atbp.

Mga Halimbawa:

1.Nangangabayo ang prinsepe sa

kagubatan araw-araw.

2. Dinadalaw ng prinsepe ang prinsesa oras-oras.

3. Dinadalaw ni Prinsesa Manorah

ang kaniyang mga kapatid at magulang

buwan-buwan.

4. Nagsasagawa ng meditasyon ang ermitanyo gabi-gabi.

5. Lumuluwas ang magsasaka sa

bayan linggo-linggo.

=> Lubos na nakatutulong ang Pangabay na Pamanahon sa Alamat dahil isinasaad ng mga ito kung kailan naganap o magaganap ang isang pangyayari . 

Kahalagahan ng Alamat :)

ð  Napakahalaga na magkaroon tayo ng kaalaman tungkol sa Alamat . Bakit ? Dahil ang alamat ay lubos na nakakatulong upang lubos nating maunawaan at masagot ang masalimuot na mga tanong sa ating mga isipan. Bagaman ito ay hindi totoo , kahit papaano nabibigyang linaw ang ating Isip . Sa pamamagitan din ng alamat , malalaman natin ang kaugalian , tradisyon at maging ang kultura ng sinaunang panahon . 

Halimbawa ng Alamat :)

Ang Alamat ni Prinsesa Manorah

(Isinalin sa Filipino ni Dr. Romulo N. Peralta)

Isang alamat na pasalin-salin sa iba’t ibang panahon at henerasyon mula noong panahon ng Ayutthaya at nagbigay-inspirasyon kay Haring Rama V ng Thailand.

Si Kinnaree Manorah ay isang prinsesa ng alamat ng Thai at ang pinakabata sa pitong anak na kinnaree ng Haring Prathum at Reynang Jantakinnaree. Siya ay nakatira sa maalamat na kaharian ng Bundok Grairat. Ang pitong kinnaree ay kalahating babae at kalahating sisne. Sila’y nakalilipad at nagagawang itago ang kanikanilang pakpak kung kanilang nanaisin.

Sa loob ng kahariang Krairat (Grairat), nakatago ang kagubatan ng Himmapan kung saan din namamahay ang mga nakatatakot na nilalang na hindi kilala sa daigdig ng mga tao.

Sa loob ng kagubatan, nakakubli ang maganda at kaaya-ayang lawa kung saan ang pitong kinnaree ay masayang dumadalaw lalo na sa araw ng Panarasi (kalakihan ng buwan). Sa di-kalayuan ng lawa, nakatira ang isang ermitanyo na nagsasagawa ng kaniyang meditasyon.

Isang araw, napadako ang isang binata habang naglalakbay sa kagubatan ng Himmapan. Siya ay si Prahnbun. Nakita niya ang pitong kinnaree na masayang nagtatampisaw sa ilog. Namangha siya sa nakabibighaning kagandahan ni Prinsesa Manorah. Naisip niya na kung mahuhuli niya ang prinsesa, dadalhin niya ito kay Prinsipe Suton, ang anak ng Haring Artityawong at Reyna Jantaivee ng Udon Panjah. Tiyak na matutuwa ang prinsipe at tuluyang mapapaibig ito sa prinsesa. Ngunit naitanong niya sa sarili kung paano niya ito mahuhuli.

Alam ni Prahnbun na may ermitanyong nakatira sa malapit ng kagubatan. Pinuntahan niya ito upang magpatulong sa kaniyang balak. Sinabi sa kaniya ng ermitanyo na napakahirap ang manghuli ng kinnaree dahil agad-agad itong lumilipad kapag tinatakot. Ngunit naisip ng ermitanyo na may isang dragon na nakatira sa pinakasulok-sulukan ng kagubatan na maaaring makatulong sa kanila. Nagpasalamat ang binata sa ermitanyo at nagmamadaling lumisan upang hanapin ang dragon.

Hindi natuwa ang dragon nang marinig ang balak ni Prahnbun, ngunit napapayag din itong bigyan niya si Prahnbun ng makapangyarihang lubid na siyang panghuhuli niya sa Prinsesa Manorah. Nagpasalamat ang binata at patakbong umalis na dala-dala ang makapangyarihang lubid at patagong tinungo ang ilog kung saan naglalaro ang mga kinnaree.

Habang abala sa paglalaro ang mga kinnaree, inihagis ni Prahnbun ang lubid at matagumpay na nahuli si Prinsesa Manorah. Ganun na lamang ang pagkaawa ng ibang mga kapatid ng prinsesa. Ngunit sila’y walang nagawa kundi agad-agad na lumipad dahil sa takot na sila rin ay paghuhulihin.

Itinali nang mahigpit ni Prahnbun ang pakpak ni Prinsesa Manorah upang hindi makawala at tuluyang madala pabalik sa Udon Panjah at maibigay kay Prinsipe Suton na noo’y naglalakbay rin sakay sa kabayo papunta sa kagubatan. Nakasalubong niya si Prahnbun dala-dala si Prinsesa Manorah. Agad-agad na naakit sa kagandahan ni Prinsesa Manorah ang prinsipe.

Nang isalaysay ni Prahnbun kay Prinsipe Suton ang dahilan kung bakit niya hinuli at dinala ang prinsesa sa harap niya, nagpasalamat ang prinsipe at binayaran siya nito ng napakalaking halaga.

Nagbalik ang prinsipe sa kaniyang palasyo dala-dala si Prinsesa Manorah kung saan umusbong ang isang tunay na pag-ibig sa isa’t isa. Nang sabihin ng prinsipe sa kaniyang inang prinsesa at amang hari ang buong pangyayari, masayang-masaya sila at agad-agad nagbalak na magsagawa ng kasal para kina Prinsipe Suton at Prisesa Manorah.

Bumalik sila sa palasyo ng Udon Panjah kung saan isinagawa ang kasal at tuluyang namuhay nang masaya’t matiwasay habambuhay.

=> Ang Alamat na ito ay nagmula sa Thailand . Kapansin pansin sa akda ang Kultura ng Thailand na kung saan sila ay kabilang sa monarkiyang pamahalaan na nangangahulugang pinamumunuan at Reyna at Hari .
      Isa rin itong Patunay na ang Alamat ay hindi lamang tumatalakay sa mga bagay bagay bagkus ito rin ay ang mga pangyayaring pinaniniwalaan na totoo noon, ngunit sa paglakad ng panahon ito ay nagiging kathang isip na lamang . Halimbawa ang mga Kinaree dahil ang mga gantong nilalang ay pinaniniwalaan noon ngunit sa kasalukuyan ay nananatili na lamang ito na kathang isip .
     

Ang Buwang Hugis-Suklay

(Isinalin sa Filipino ni Dr. Romulo N. Peralta)

Noong unang panahon, may isang mangingisda na nagpaalam sa kaniyang asawa na lumuwas sa kabayanan upang mamili ng mga gamit sa pangingisda.

Nagpabili ang kaniyang asawa ng kendi para sa kaniyang anak na lalaki, at isang suklay na hugis buwan.

Sinabi ng kaniyang asawa na upang hindi niya makalimutan, tumingala lamang siya sa kalangitan at makikita niya ang buwang hugis-suklay.

Sa araw na iyon, ang buwan ay talaga namang magsisimula nang maging hugis-suklay.

Nagsimulang humayo ang mangingisda at matapos ang maraming araw at gabi ng paglalakbay, narating niya ang kabayanan.

Agad-agad niyang binili ang mga kagamitan sa pangingisda at ang kendi para sa anak. Ngunit sa kasamaang palad, nakalimutan niya ang ipinagbilin ng asawa na dapat bilhin. Naghalughog siya sa buong tindahan upang maalala lamang niya ang ipinabili ng asawa. Napansin ito ng tagapangalaga ng tindahan.

“Maaari ko po ba kayong tulungan?,” tanong ng tagapangalaga sa mangingisda.

“Hinahanap ko ang ipinabibili ng aking mahal na asawa.” tugon naman niya.

“Pampapula ho ba ng labi?”

“Hindi.”

“Pitaka?”

“Hindi rin.”

“Unan?”

“Unan? Naaalala ko na! Sinabi niyang tumingala ako sa buwan.” Masayang tugon ng mangingisda. (Sa orihinal na teksto, ginamit ang salitang spoon upang magkasintunog sa moon. Sa salin na ito, ginamit ng tagapagsalin ang salitang unan upang maging magkasintunog sa salitang buwan.)

Tumingala ang tagapangalaga at nakita ang bilog na bilog na buwan na siya ring nakita ng mangingisda sa kaniyang pagdating sa kabayanan mula sa mahabang paglalakbay.

“Alam ko na. Makikipagpustahan ako sa ‘yo. Ito ang gusto ng asawa mong bilhin mo para sa kaniya,” panghahamon ng tagabantay ng tindahan.

Agad-agad na inilagay ng tagabantay ang bilog na bagay sa isang supot. Binayaran ito ng mangingisda at lumisan.

Sa kaniyang pagdating, nadatnan niya ang nag-aabang niyang asawa, anak, ang kaniyang ina at ama.

“Kumuha ka ng kendi,” ang sabi niya sa kaniyang anak.

“Natandaan mo ba kung anong ipinabili ko sa ‘yo?,” ang tanong ng kaniyang asawa.

Masayang itinuro ng mangingisda ang lukbutan na kinalalagyan ng kaniyang binili para sa asawa.

“Wala naman dito ang suklay na hugis-buwan,” pasigaw na sabi ng asawa.

Lumapit ang mangingisda sa kinalalagyan ng lukbutan, dinukot ang supot at inabot sa asawa.

Pinunit ng asawa ang supot at nakita ang sarili sa salamin kasabay ng panghahamak.

Ganoon na lamang ang pagkabigla ng mangingisda sa naging reaksiyon ng asawa.

“Bakit ka nagdala ng mia noi? Ito’y isang pang-aalipusta!” pasigaw ng asawa.

(Ang mia noi ay mga salitang Lao na katumbas ng pangalawang asawa na mas bata sa unang asawa. Ito’y bahagi ng lipunang Thai at Lao.)

Hinablot ng ina ng lalaki ang salamin at nagwika.

“Nakakadiri ka nga. Nagdala ka ng mia noi, na napakatanda na at nangungulubot pa. Paano mo ito nagagawa?”

Tumayo ang kaniyang anak na noo’y nakaupo malapit sa kaniyang lola at hinablot ang salamin.

“Lolo, tingnan ninyo. Kinuha niya ang aking kendi at kinakain pa.” pagalit na sabi ng bata.

“Tingnan ko nga ang masamang taong ito.” Hinablot ng lolo ang salamin mula sa bata. “Iniismiran pa ako ng kontrabidang ito! Sasaksakin ko nga ng aking patalim.”

Inilapag sa sahig ng lolo ang salamin at inundayan ng saksak.

“Sasaksakin din niya ako!” sigaw ng lolo.

Nang makita ito ng lolo, siya’y galit na galit na sinaksak ang salamin at tuluyang nabasag.

“Ngayon ay hindi ka na makagagambala pa sa kahit sino!” ang sabi ng lolo.




=> Ang kwentong ito ay nagmula naman sa Laos. Marahil naguguluhan kayo kung bakit ang pamaagt ay buwnag hugis ng suklay , dahil ang Half moon o ang kalahati ng buwan ay katumbas ng hugis ng suklay kung ating papalawakin ang ating mga imahinasyon :) at bakit nga ba bilog na bagay ang nabili ng mangingisda ? dahil nung mga panahong hindi nya naalala ang pinapabili ng kanyang asawa , sinunod nya ang bilin nito na tumingin lamang sa kalangitan at nakita nya ang bilog na buwan kaya naisipan nyang bumili ng salamin .

Alamat : Aralin 1.2

ð “Ang Alamat ay ang pinagmulan ng mga bagay bagay at mga kathang isip lamang dahil sa pasalin salin ito sa iba’t ibang lugar” Mga pangungusap na pumapasok sa ating isip sa tuwing naririnig natin ang salitang Alamat . Ngunit ang Alamat ay may iba pang kahulugan , Hindi lang ito nakatuon sa mga bagay bagay , bagkus ito rin ay nga kwentong pinaniniwalaan noon ngunit sa paglakad at paglipas ng panahon ito ay hindi na makatotohanan .

Bahagi ng Aralin 1.1 :)

Paksa: Pangatnig at Transitional Devices
Ang mga pangatnig at transitional devices ay ginagamit sa pag-uugnay-ugnay ng mga pangungusap at sugnay. Pangatnig ang tawag sa mga salitang nag-uugnay sa dalawang salita, parirala o sugnay, at transitional devices naman ang tawag sa mga kataga na nag-uugnay sa pagsusunod-sunod ng mga pangyayari, (naratibo) at paglilista ng mga ideya, pangyayari at iba pa sa paglalahad.
Mga Tungkuling Ginagampanan ng Pangatnig at Transitional Devices:
1. Naghuhudyat o nagsesenyas ng pagkasunod-sunod ng mga pangyayari o gawain - sumunod, pagkatapos, una, saka
at pati.
Hal. Unang dumating ang mga binata, sumunod ang mga dalaga, pagkatapos ang mga bata.
2. Pagbabagong-lahad - sa ibang salita,
sa madaling sabi, sa biglang sabi, sa katagang sabi, sa tahasang sabi, sa kabilang dako
Hal. Si Gng. Masambong ay isang babaing mapagkawanggawa sa mahihirap at laging
Handang tumulong sa nangangailangan. Sa madaling salita, bukas-palad siya sa mga mahihirap.
3. Pagtitiyak - tulad ni, tulad ng, katulad, gaya, sumusunod, kahalintulad
Hal. Maraming magagandang lugar na maaring puntahan ng mga turista, tulad ng Boracay, Baguio, Tagaytay at iba pa.
4. Paglalahat - bilang pagtatapos, bilang pagwawakas, sa wakas, sa di kawasa, anupat
Hal. Bilang pagtatapos, hinahamon ko kayong kabataan na tumulong sa paglilinis at pagpapaganda ng pamayanan.
5. Panandang naghuhudyat ng pananaw ng nagsasalita o sumusulat - sa aking palagay/
opinyon, bagaman, subalit
Hal. Sa aking palagay, makakapasa ako sa pagsusulit sapagkat nag-aral akong mabuti kagabi.
6. Pagsalungat - ngunit, datapwat, subalit, samantala at iba pa.
Hal. Umuunlad nga ang agham at teknolohiya ngunit nawawala naman ang magagandang kulturang minana natin sa ating mga ninuno.
7. Pananhi - kaya, dahil sa, sapagkat
Hal. Dahil sa sobrang traffic hindi ako nakadalo sa miting namin.


-Lubos na nakatutulong ang Transitional Devices at mga pangatnig sa Pagsasalaysay, dahil ito ay nagbibigay linaw sa kahulugan ng pangungusap . Ito rin ay nakatutulong upang malaman natin ang pagkakasunod sunod ng pangyayari.

Ang Kwentong Ang Ama at Ang Kwentong Ang Anim na Sabado ng Beyblade ay mga uri ng Kwentng Makabanghay dahil mas binibigyang diin at mas litaw sa kwento ang pagkakasunod-sunod na pangyayari.

                                                                                                     
                                                                                                   -Sheena-

Halimbawa ng Maikling Kwento

Anim na Sabado ng Beyblade (Bahagi Lamang)
ni Ferdinand Pisigan Jarin

Unang Sabado ng paglabas niya nang hilingin na niyang magdiwang ng kaarawan kahit hindi pa araw. Nangumbida ako ng maraming tao kasabay ng biling ‘wag kalimutan ang regalo at pagbati ng “Happy Birthday,Rebo!”. Kailangang di niya malimutan ang araw na ito. Dapat pinakamasaya ang Sabadong ito sa lahat ng Sabado. Maraming-maraming laruan. Stuffed Toys, Mini-Helicopter, Walkie-Talkie, Crush Gear, Remote Controlled Cars, at higit sa lahat, ang Beyblade. Ang paborito niyang Beyblade. Maraming-maraming Beyblade. Tinanggap niya ang lahat ng ito at marami pang iba sa kaniyang kaarawan. Sa kaniyang pagtuntong sa limang taon. Kahit di totoo. Kahit hindi pa araw.
Ikalawang Sabado, naki-bertdey naman siya. Pagkatapos ay muling naglaro ng beyblade kasama ang mga pinsan.
Tatlong araw bago dumating ang ikatlong Sabado, sorpresa ko siyang dinalaw. Unti-unti na siyang nanghihina. Bihira na siyang ngumiti. Hindi na niya makuhang laruin ang beyblade bagamat ayaw niya itong bitiwan sa loob ng kaniyang kamay o di kaya‟y bulsa. Ang nakapagngangalit, unti-unti na namang nalalagas ang kaniyang buhok. Subalit pinipilit pa rin niyang maging malakas bagamat talagang di na kaya ng kaniyang paang tumayo ng kahit ilang sandali man lang. Nakadudukot na rin siya ng mga matitigas na butil ng dugo sa loob ng kaniyang gilagid.
Sa labas ng bahay na kanilang tinitirhan, lubos kong ikinagulat nang tanungin niya ako ng; “Tay, may peya a?” (Tay, may pera ka?) Dali-dali kong hinugot at binuksan ang aking pitaka at ipinakitang mayroon itong laman. Agad akong nagtanong kung ano ang nais niya na sinagot naman niya ng agarang pagturo sa isang kalapit na tindahan. Kung mabilis man akong nakabili ng mga kending kaniyang ipinabili, mas mabilis siyang umalis agad sa tindahan at nakangiting bumalik sa aming kinauupuan. Naglalambing ang aking anak. Nang kami’y pumasok na sa loob ng bahay, naiwang nilalanggam na ang nakabukas ngunit di nagalaw na
mga kendi sa aming kinaupuan.
Tuluyan na siyang nakalbo pagsapit ng ikatlong Sabado. Subalit di na kusang nalagas ang mga buhok. Sa kaniyang muling pagkairita, sinabunutan niya ang kanyang sarili upang tuluyang matanggal ang mga buhok. Nang araw na iyon, kinumbida ng isa kong kasama sa trabaho ang isang mascot upang bigyan ng pribadong pagtatanghal si Rebo nang walang bayad. Matapos ang pagtatanghal, bagamat di man lang siya makangiti at makatawa, kitang-kita sa kaniyang mata ang kasiyahan. Isang kasiyahang unti-unting humina at nawala.
Di na maikakaila ang mabilis na pagkapawi ng lakas ng aking anak pagsapit ng ikaapat na Sabado. Di na niya makuha pang ipasok ang pisi ng beyblade upang mapaikot ito. Ramdam na ang pagod at hingal sa kaniyang pagsasalita. Kaya kahit nang dalhin ko siya sa isang karnabal, isa lamang ang ninais niyang sakyan. Ang mga maliliit na helicopter na tumataas at bumababa ang tila oktupos na galamay na bakal. At sa tuwing tataas, hahanapin ako ng tingin sa baba at malungkot na ngingitian. Pagkababa, mabilis na siyang nagyayang umuwi. At pagkauwi’y humiga nang humiga at paulit-ulit na tumingin sa kawalan.
Huling Sabado ng Pebrero ang ikalimang Sabado. Eksaktong katapusan. Kasabay ng pagtatapos ng Pebrero ay pumanaw ang aking anak. Ilang sandali matapos ang sabay na paglaglag ng luha sa kaniyang mga mata at pagtirik ng mata, ibinuga niya ang kaniyang huling hininga. Namatay siya habang tangan ko sa aking bisig. Hinintay lamang niya ang aking pagdating. Di na kami nakapag-usap pa dahil pagpasok ko pa lang ng pintua’y pinakawalan na niya ang sunod-sunod na palahaw ng matinding sakit na di nais danasin ng kahit sino.
“Sige na, Bo. Salamat sa apat na taon. Mahal ka namin. Paalam.”
Ikaanim na Sabado nang paglabas ni Rebo sa ospital. Huling Sabado na masisilayan siya ng mga nagmamahal. Wala na ang beyblade at ang may-ari nito. Payapa na silang nakahimlay sa loob ng kabaong. Magkasamang tutungo sa lugar na walang sakit, walang gutom, walang hirap. Payapang magpapaikot at iikot. Maglalaro nang maglalaro. Habang kaming mga naiwan ay paglalabanan at pagaaralang tanggapin ang kirot ng pagkalungkot.

HaLimbawa ng Maikling Kwento :


ANG AMA
Salin ni Mauro R. Avena

Magkahalo lagi ang takot at pananabik kapag hinihintay ng mga bata ang kanilang ama. Ang takot ay sa alaala ng isang lasing na suntok sa bibig na nagpapatulo ng dugo at nagpapamaga ng ilang araw sa labi. Ang pananabik ay sa pagkain na paminsan-minsa'y inuuwi ng ama - malaking supot ng mainit na pansit na iginisa sa itlog at gulay. Ang totoo, para sa sarili lang niya ang iniuuwing pagkain ng ama, lamang ay napakarami nito upang maubos niya nang mag-isa; pagkatapos ay naroong magkagulo sa tira ang mga bata na kangina pa aali-aligid sa mesa. Kundi sa pakikialam ng ina na mabigyan ng kaniya-kaniyang parte ang lahat - kahit ito'y sansubo lang ng masarap na pagkain , sa mga pinakamatanda at malakas na bata lamang mapupunta ang lahat, at ni katiting ay walang maiiwan sa maliliit.

Anim lahat ang mga bata. Ang dalawang pinakamatanda ay isang lalaki, dose anyos, at isang babae, onse; matatapang ang mga ito kahit na payat, at nagagawang sila lang lagi ang maghati sa lahat ng bagay kung wala ang ina, upang tiyaking may parte rin ang maliliit. May dalawang lalaki, kambal, na nuwebe anyos, isang maliit na babae, otso anyos at isang dos anyos na paslit pa, katulad ng iba, ay maingay na naghahangad ng marapat niyang parte sa mga pinag-aagawan.

Natatandaan ng mga bata ang isa o dalawang okasyon na sinorpresa sila ng ama ng kaluwagang-palad nito - sadyang nag-uwi ito para sa kanila ng dalawang supot na puno ng pansit guisado, at masaya nilang pinagsaluhan ang pagkain na hirap nilang ubusin. Kahit na ang ina nila'y masayang nakiupo sa kanila't kumain ng kaunti.

Pero hindi na naulit ang masayang okasyong ito, at ngayo'y hindi nag-uuwi ng pagkain ang ama; ang katunaya'y ipinapalagay ng mga batang mapalad sila kung hindi ito umuuwing lasing at nanggugulpi ng kanilang ina. Sa kabila niyo'y umaasa pa rin sila, at kung gising pa sila pag-uwi sa gabi ng ama, naninipat ang mga matang titingnan nila kung may brown na supot na nakabitin sa tali sa mga daliri nito. Kung umuuwi itong pasigaw-sigaw at padabug-dabog, tiyak na walang pagkain, at ang mga bata'y magsisiksikan, takot na anumang ingay na gawa nila ay makainis sa ama at umakit sa malaking kamay nito upang pasuntok na dumapo sa kanilang mukha. Madalas na masapok ang mukha ng kanilang ina; madalas iyong marinig ng mga bata na humihikbi sa mga gabing tulad nito, at kinabukasan ang mga pisngi at mata niyon ay mamamaga, kaya't mahihiya itong lumabas upang maglaba sa malalaking bahay na katabi nila. Sa ibang mga gabi, hindi paghikbi ang maririnig ng mga bata mula sa kanilang ina, kundi isang uri ng nagmamakaawa at ninenerbiyos na pagtawa at malakas na bulalas na pag-ungol mula sa kanilang ama at sila'y magtatanong kung ano ang ginagawa nito.

Kapag umuuwi ang ama ng mas gabi kaysa dati at mas lasing kaysa dati, may pagkakataong ilalayo ng mga bata si Mui Mui. Ang dahila'y si Mui Mui, otso anyos at sakitin at palahalinghing na parang kuting, ay madalas kainisan ng ama. Uhugin, pangiwi-ngiwi, ito ay mahilig magtuklap ng langib sa galis na nagkalat sa kanyang mga binti, na nag-iiwan ng mapula-pulang mga paste, gayong pauli-ulit siyang pinagbabawalan ng ina. Pero ang nakakainis talaga ay ang kanyang halinghing. Mahaba at matinis, iyon ay tunatagal ng ilang oras, habang siya ay nakaupo sa bangko sa isang sulok ng bahay, namamaluktot ng pahiga sa banig kasama ang ibang mga bata, na di-makatulog. Walang pasensiya sa kanya ang pinakamatandang lalaki at babae, na malakas siyang irereklamo sa ina na pagagalitan naman siya sa pagod na boses; pero sa gabing naroon ang ama, napapaligiran ng bote ng beer na nakaupo sa mesa, iniingatan nilang mabuti na hindi humalinghing si Mui Mui. Alam nila na ang halinghing niyon ay parang kudkuran na nagpapangilo sa nerbiyos ng ama at ito'y nakakabulahaw na sisigaw, at kung hindi pa iyon huminto, ito'y tatayo, lalapit sa bata at hahampasin iyon ng buong lakas. Pagkatapos ay haharapin nito at papaluin din ang ibang bata na sa tingin nito, sa kabuuan, ay ang sanhi ng kanyang kabuwisitan.

Noong gabing umuwi ang ama na masamang-masama ang timpla dahil nasisante sa kanyang trabaho sa lagarian, si Mui Mui ay nasa gitna ng isang mahaabang halinghing at di mapatahan ng dalawang pinakamatandang bata gayung binalaan nilang papaluin ito. Walang anu-ano, ang kamao ng ama ay bumagsak sa nakangusong mukha ng bata na tumalsik sa kabila ng kuwarto, kung saan ito nanatiling walang kagalaw-galaw. Mabilis na naglabasan ng bahay ang ibang mga bata sa inaasahang gulo. Nahimasmasan ng ina ang bata sa pamamagitan ng malamig na tubig.

Pero pagkaraan ng dalawang araw, si Mui Mui ay namatay, at ang ina lamang ang umiyak habang ang bangkay ay inihahandang ilibing sa sementeryo ng nayon may isang kilometro ang layo doon sa tabi ng gulod. Ilan sa taga-nayon na nakakatanda sa sakiting bata ay dumating upang makiramay. Sa ama na buong araw na nakaupong nagmumukmok ay doble ang kanilang pakikiramay dahil alam nilang nawalan ito ng trabaho. Nangolekta ng abuloy ang isang babae at pilit niya itong inilagay sa mga palad ng ama na di-kawasa, puno ng awa sa sarili, ay nagsimulang humagulgol. Ang balita tungkol sa malungkot niyang kinahinatnan ay madaling nakarating sa kanyang amo, isang matigas ang loob pero mabait na tao, na noon di'y nagdesisyong kunin siya uli, para sa kapakanan ng kanyang asawa at mga anak. Dala ng kagandahang-loob, ito ay nagbigay ng sariling pakikiramay, kalakip ang munting abuloy (na minabuti nitong iabot sa asawa ng lalaki imbes sa lalaki mismo). Nang makita niya ang dati niyang amo at marinig ang magaganda nitong sinabi bilang pakikiramay sa pagkamatay ng kanyang anak, ang lalaki ay napaiyak at kinailangang muling libangin.

Ngayo'y naging napakalawak ang kanyang awa sa sarili bilang isang malupit na inulilang ama na ipinaglalamay ang wala-sa-panahong pagkamatay ng kanyang dugo at laman. Mula sa kanyang awa sa sarili ay bumulwak ang wagas na pagmamahal sa patay na bata, kaya't madalamhati siyang nagtatawag, "Kaawa-awa kong Mui Mui! Kaawa-awa kong anak!" Nakita niya ito sa libingan sa tabi ng gulod - payat, maputla, at napakaliit - at ang mga alon ng lungkot at awa na nagpayanig sa matipuno niyang mga balikat at brasong kayumanggi ay nakakatakot tingnan. Pinilit siyang aluin ng mga kapit-bahay, na ang iba'y lumayo na may luha sa mga mata at bubulong-bulong, "Maaring lasenggo nga siya at iresponsable, pero tunay na mahal niya ang bata".

Tinuyo ng nagdadalamhating ama ang kanyang mga luha at saka tumayo. Mayroong siyang naisip. Mula ngayon, magiging mabuti na siyang ama. Dinukot niya sa bulsa ang perang ibinigay ng kanyang amo sa asawa (na kiming iniabot naman ito agad sa kanya, tulad ng nararapat). Binilang niya ang papel-de-bangko. Isa man dito ay hindi niya gagastahin sa alak. Hindi na kailanman. Matibay ang pasiya na lumabas siya ng bahay. Pinagmasdan siya ng mga bata. Saan kayo pupunta, tanong nila. Sinundan nila ito ng tingin. Papunta ito sa bayan. Nalungkot sila, dahil tiyak nila na uuwi itong dalang muli ang mga bote ng beer.

Pagkalipas ng isang oras, bumalik ang ama. May bitbit itong malaking supot na may mas maliit na supot sa loob. Inilapag nito ang dala sa mesa. Hindi makapaniwala ang mga bata sa kanilang nakita, pero iyon ba'y kahon ng mga tsokolate? Tumingin silang mabuti. Mayroong supot ng ubas at isang kahon yata ng biskwit;. Nagtaka ang mga bata kung ano nga ang laman niyon. Sabi ng pinakamatandang lalaki'y biskwit; nakakita na siyang maraming kahon tulad niyon sa tindahan ni Ho Chek sa bayan. Ang giit naman ng pinakamatandang babae ay kendi, 'yong katulad ng minsa'y ibinigay nila ni Lau Soh, na nakatira doon sa malaking bahay na pinaglalabhan ng nanay. Ang kambal ay nagkasiya sa pangdidilat at pagngisi sa pananabik; masaya na sila ano man ang laman niyon. Kaya't nagtalo at nanghula ang mga bata. Takot na hipuin ang yaman na walang senyas sa ama. Inip silang lumabas ito ng kanyang kwarto.

Di nagtagal ay lumabas ito, nakapagpalit na ng damit, at dumiretso sa mesa. Hindi dumating ang senyas na nagpapahintulot sa mga batang ilapat ang mga kamay sa pinag-iinteresang yaman. Kinuha nito ang malaking supot at muling lumabas ng bahay. Hindi matiis na mawala sa mata ang yaman na wari'y kanila na sana, nagbulingan ang dalawang pinakamatanda nang matiyak na hindi sila maririnig ng ama. "Tingnan natin kung saan siya pupunta." Nagpumilit na sumama ang kambal at ang apat ay sumunod nang malayu-layo sa ama. Sa karaniwang pagkakataon, tiyak na makikita sila nito at sisigawang bumalik sa baha, pero ngayo'y nasa isang bagay lamang ang isip nito at hindi man lang sila napuna.

Dumating ito sa libingan sa tabing-gulod. Kahuhukay pa lamang ng puntod na kaniyang hinintuan. Lumuhod at dinukot ang mga laman ng supot na dahan-dahang inilapag sa puntod, habang pahikbing nagsalita, "Pinakamamahal kong anak, walang maiaalay sa iyo ang iyong ama kundi ang mga ito. Sana'y tanggapin mo." Nagpatuloy itong nakipag-usap sa anak, habang nagmamasid sa pinagkukublihang mga halaman ang mga bata. Madilim na ang langit at ang maitim na ulap ay nagbabantang mapunit anumang saglit, pero patuloy sa pagdarasal at pag-iyak ang ama. Naiwan sa katawan ang basang kamisadentro. Sa isang iglap, ang kanina pang inip na inip na mga bata ay dumagsa sa yaman. Sinira ng ulan ang malaking bahagi niyon, pero sa natira sa kanilang nailigtas nagsalu-salo sila tulad sa isang piging na alam nilang di nila mararanasang muli.

Maikling Kwento : ( Aralin 1.1 )

      => Ay isang masining na Anyo ng Panitikan na nagsasalaysay ng isang mahalagang pangyayari na kinasasangkutan ng isa o ilang tauhan .

Uri ng MaikLing Kwento :
1.) Kwentong Nagsasalaysay: Ang uring ito ay walang katangiang nangingibabaw , timbang na timbang ang mga bahagi , hindi nagmamalabis bagama't masaklaw, maluwang ang pagsasalaysay bagama't hindi apurahan.
2.) Kwentong Makabanghay: Kapag ang Pagkakabuo ng Pangyayari ay Mahalaga . Mas nangingibabaw ang pagkakasunod-sunod ng pangyayari.
3.) Kwento ng Tauhan : Mas binibigyang pansin o diin ang Kwento ng tauhan . Sa madaling sabi , ang kwento ay umiikot sa Karanasan ng Tauhan .
4.) Kwento ng Katutubong Kulay : Binibigyang pansin sa kwentong ito , ang kapaligiran , pananamit ng tauhan o hanapbuhay sa nasabing lugar .
5.) Kwento ng Madulang Pangyayari : Binibigyang Pansin sa kwentong ito ang kapana-panabik at mahahalagang pangyayari na nakapagpapaiba o makapagbago ng tauhan.
6.) Kwento ng Pakikipagsapalaran : Nakabatay sa pagsubaybay sa mga pangyayari sa buhay ng tauhan .
7.)Kwento ng Kababalaghan: Ito ay ang mga kwentong Hindi kapani paniwala, kataka taka at taliwas sa totoong pangyayari.
8.) Kwento ng Katatakutan : Ang mga kwentong ito at Kasindak-sindak at karaniwang pumupukaw sa damdamin ng mga mambabasa .
9.) Kwento ng Katatawanan: Nagbibigay aliw at kasiyahan sa mga mambabasa .
10.)Kwento ng Pag-ibig : Ang diwa ng kwento ay tungkol sa pag ibig .